Lessenoverzicht thema De groote oorlog
LES 1 – Ga je mee op verkenning?
Met deze inleidende les wek je belangstelling voor het thema en inventariseer je de voorkennis over de Eerste Wereldoorlog. Wat weten de leerlingen er al over? Welke vragen hebben ze bij het thema? De bronnen die we aanreiken en de vragen die we stellen, helpen daarbij. Wil je nog een specifiek aspect uit de eigen streek onderzoeken? Dan kun je dat tijdens deze les afspreken. Een tip: als je het thema op een andere manier wilt beginnen, dan kan dat bijvoorbeeld door eerst het verhaal (midden in het themaschrift) te lezen.
LES 2 – Een Groote Oorlog
In de tweede les ga je op zoek naar de aanleiding en de oorzaken van het oorlogsconflict. Je situeert het conflict in de tijd. Eventueel kun je vooraf een cursorische les over de tijdlijn/periodisering geven.
LES 3 – Vier jaar oorlog
In de derde les bespreek je het verloop van de Eerste Wereldoorlog. De leerlingen stellen vast dat de frontlijn Europa gedurende vier jaar in tweeën deelde en dat mensen uit de hele wereld betrokken raakten bij het conflict.
LES 4 – Het frontlandschap in de Westhoek
In de vierde les observeer je het frontlandschap in de Westhoek. Het polderlandschap rond de IJzer en het heuvellandschap rond Ieper komen aan bod. De leerlingen leren met een legende bij een kaart werken en oefenen oriëntatie in de ruimte met behulp van een kaart. Eventueel kun je vooraf een cursorische les geven om hoogtelijnen te leren gebruiken.
LES 5 – In de loopgraven
In de vijfde les staat het domein ‘techniek’ centraal. De leerlingen bedenken een manier om gewonde soldaten op het slagveld te vervoeren. Ze leren meer over het harde leven in de loopgraven. De bronnen in het themaschrift gebruik je om de context van de techniekopdracht te creëren en de leerlingen toe te laten zich in te leven in het probleem waarvoor ze een oplossing moe ten bedenken. Dit overzicht geeft de kern van alle lessen weer. Het laat je toe snel te beoordelen of je de door de auteurs gekozen volgorde van de lessen wilt aanhouden of een andere volgorde verkiest.
VERHAAL – Het geheim (Rien Broere)
Midden in het themaschrift zit een boeiend kortverhaal. Verhalen brengen een onderwerp tot leven en zorgen ervoor dat de leerlingen zich kunnen inleven in de wereld van de personages. Hoe en wanneer je het verhaal een rol laat spelen tijdens dit thema, is jouw keuze. Laat je de leerlingen het vooraf thuis lezen? Lees je het in de klas? Bij het begin van het thema, tussendoor of achteraf? Je kiest zelf het gepaste moment en de geschikte plaats. Je kunt er ook een drama-activiteit of een creatieve schrijfopdracht aan koppelen.
LES 6 – (Over)leven
In de zesde les ontdekken de leerlingen door het spelen van een spel dat het dagelijks leven in de oorlogstijd heel anders was dan wat zij gewend zijn. Ze staan stil bij het harde leven van kinderen in oorlogsgebied. Ze bekijken de situatie vroeger, maar ook vandaag.
LES 7 – Oorlog in heel België
In de zevende les werken de leerlingen in groepjes en observeren ze bronnen die aantonen dat de Eerste Wereldoorlog in heel België gevolgen had. Met behulp van drie W-vragen (Wanneer?, Waar? en Wat?) leren ze feiten afleiden uit historische bronnen.
LES 8 – Nooit meer oorlog (1)
In de achtste les leren de leerlingen hoe en waarom de Eerste Wereldoorlog nog steeds herdacht wordt. Ze maken kennis met de IJzertoren en de Last Post. Ze leren over de feestdag van 11 november.
LES 9 – Nooit meer oorlog (2)
In de negende les bezoeken de leerlingen een monument voor gesneuvelde soldaten of een landschapslitteken uit de Eerste Wereldoorlog in de eigen gemeente of de ruimere omgeving. Deze les is ideaal om te combineren met een uitstap in de eigen gemeente of met een geplande uitstap. Meestal is er in de buurt wel iets te vinden dat herinnert aan de Eerste Wereldoorlog. Ga eventueel op zoek naar mensen die weten waar er zich gedenkwaardige feiten uit de Eerste Wereldoorlog hebben afgespeeld. Het is een gelegenheid voor de leerlingen om oudere mensen te interviewen die zich nog verhalen over de Eerste Wereldoorlog herinneren. Zo knoop je aan bij les 2, waarin duidelijk werd hoeveel generaties geleden de Eerste Wereldoorlog plaatsvond.
SAMENVATTING
Deze les biedt een overzicht van de belangrijkste aspecten die in het thema aan bod kwamen. Ook de tijdlijn van de historische periodes uit de Europese geschiedenis en de detailtijdlijn staan in het themaschrift.